Chủ động bảo vệ mình, chỉ ra đường khi thật cần thiết, khai báo y tế và thực hiện nghiêm túc 5K, cài đặt Bluezone... là cách làm tốt nhất để ngăn chặn dịch bệnh, giữ sự bình yên đang có. Bài học từ một số nước cho thấy rõ điều đó.
Đầu tháng 2/2021, Ấn Độ dường như đã kiểm soát được Covid-19. Số ca nhiễm theo ngày ở mức hơn 10.000 người, được coi là thấp đối với một đất nước 1,3 tỷ dân. 3,5 triệu người Ấn ngâm mình ở lễ hội sông Hằng cách đây một tháng. Hình ảnh được các hãng thông tấn đăng tải khiến nhiều người sửng sốt. Sự kiện này trở thành cụm siêu lây nhiễm với hơn 2.000 ca một ngày.
Nhiều nhà phân tích thế giới cho rằng các lễ hội, hoạt động văn hóa và tâm linh, đông người đã đẩy Ấn Độ vào vực thẳm đại dịch. Ngoài ra, sự mất cảnh giác và bắt đầu tự hào về thành công trong việc kiểm soát số ca mắc bệnh và tỷ lệ tử vong thấp cũng phần nào khiến do dịch bệnh bùng phát mạnh mẽ trở lại.
Các tín đồ đạo Hindu ngâm mình ở sông Hằng trong lễ hội tôn giáo Kumbh Mela đang diễn ra tại thành phố Haridwar hôm 12/4. Ảnh:
AFP
Làn sóng thứ nhất, thứ hai, thậm chí là thứ ba, thứ tư của đại dịch đã diễn ra ở rất nhiều quốc gia khác. Đây là sự cảnh báo gay gắt với những quốc gia, vùng lãnh thổ còn lại.
Nhìn về Việt Nam, kỳ nghỉ lễ 30/4 và 1/5 kéo dài bốn ngày vừa kết thúc, nhu cầu du lịch, đi lại của người dân tăng đáng kể. Những hình ảnh chật ních tại Vũng Tàu, Nha Trang, Đà Nẵng, Sầm Sơn, Cửa Lò, Đà Lạt cũng khiến nhiều người sửng sốt không kém so với cảnh tượng ở Ấn Độ.
Tại bãi biển Vũng Tàu hôm 30/4, ước tính có 70.000 người tắm biển, nhiều người không đeo khẩu trang. Bãi biển Nha Trang cũng có hàng nghìn người đổ về vui chơi, phần lớn không đeo khẩu trang...
Biểu đồ số ca nhiễm theo ngày tại Ấn Độ kể từ khi dịch bùng phát đến ngày 5/5/2021 theo dữ liệu của Đại học John Hopkins.
Qua các ca Covid-19 vừa được phát hiện sau đợt nghỉ lễ, tập trung đông người, có thể thấy rõ các yếu tố then chốt, đầu tiên chú trọng vào việc giám sát, cách ly y tế bởi đây chính là con đường dễ bị "bỏ lọt" nếu lơ là. Thứ hai, ngay cả giữa phong trào tiêm chủng như của Ấn Độ, khi nhiều người chưa được tiêm thì Covid-19 vẫn là một mối đe dọa cực lớn, có thể gây áp lực cho hệ thống y tế.
Trong cuộc họp thường kỳ Chính phủ tháng 4 mới diễn ra, Thủ tướng nêu tinh thần: “chuyển trạng thái phòng chống dịch từ phòng ngự sang chủ động tấn công, song phải hài hòa giữa phòng ngự và tấn công, bảo đảm hiệu quả cao nhất”.
Thủ tướng nhấn mạnh, phải chống hai khuynh hướng. Cả là lơ là, chủ quan, mất cảnh giác lẫn hai là hoảng sợ, hoang mang, dao động, hoặc cực đoan. Tăng cường phân cấp, phân quyền từ trung ương tới địa phương trong công tác phòng chống dịch song phải làm việc trên tinh thần "đúng vai, thuộc bài" và "Chính phủ không làm thay cho tỉnh, cho huyện, cho xã".
Hai chiến lược mới để chuyển từ phòng ngự sang tấn công đó chính là đẩy mạnh việc sử dụng công nghệ tiên tiến, các biện pháp mạnh; nhập và tiêm vắc xin trên diện rộng, trong đó, ưu tiên các đối tượng tuyến đầu, có nguy cơ lây nhiễm cao.
Biểu đồ tỷ lệ ca nhiễm ở khu vực châu Á, Việt Nam nằm trong nhóm nước có màu đỏ nhạt với số
ca nhiễm thấp, cập nhật đến ngày 5/5. Ảnh: Our World In Data
Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng xác định, thực hiện tiêm chủng đại trà vắc xin ngừa Covid-19 cho cộng đồng. Chúng ta tự hào là một trong những quốc gia đầu tiên ở châu Á trang bị “chiếc áo giáp” y tế này cho người dân với việc xác định các nhóm đối tượng ưu tiên thực hiện trước. Không chỉ đặt mua, mà các nhà khoa học Việt cũng đang chạy đua với thời gian để cho ra đời loại vắc xin “made in Vietnam”.
Tuy nhiên, lãnh đạo Chính phủ, Bộ Y tế luôn nhấn mạnh dù có vắc xin cũng không được chủ quan, mất cảnh giác, vẫn phải thực hiện đầy đủ các hướng dẫn phòng chống dịch bệnh của ngành y tế. Nhanh nhất có thể làm
ngay đó là cài đặt ứng dụng Bluezone - ứng dụng trên điện thoại cá nhân do các kỹ sư phần mềm của Việt Nam phát triển. Đây là cách đơn giản, ít tốn kém và hiệu quả nhằm tìm ra những người nghi nhiễm Covid-19 trong cộng đồng, từ đó hạn chế sự lây lan của dịch bệnh.
Ðợt dịch sau được đánh giá khốc liệt hơn đợt dịch trước, cho nên công tác ứng phó cũng cần thay đổi cho phù hợp tình hình. Bài học từ kinh nghiệm xương máu tại Ấn Độ là hồi chuông cảnh tỉnh cho nhiều quốc gia
về công tác phòng chống dịch Covid-19. Ấn Độ chưa bao giờ nghĩ rằng làn sóng thứ hai sẽ ập đến dữ dội như vậy chỉ trong vòng vài tháng, kéo theo tình trạng thiếu hụt thuốc men, vật tư y tế và giường bệnh không thể lường trước...
Mỗi người trong gần 100 triệu dân cần gác lại những thói quen bình thường trong điều kiện cũ nhưng không còn phù hợp trong bối cảnh mới, mà trước hết là hạn chế tụ tập đông người, thực hiện nghiêm túc 5K, cài đặt ứng dụng truy vết Bluezone…Với nền tảng “miễn dịch cộng đồng” này, càng nhiều người dùng càng phát huy hiệu quả mạnh mẽ, càng tốn ít nhân lực, vật lực trong việc truy vết, khoanh vùng, xét nghiệm. Điều cần thiết là cả người dân lẫn cơ quan chức năng phải sử dụng. Nó sẽ là hai bàn tay vỗ chung nhịp trong cuộc tổng tấn công dịch bệnh.
Việt Nam đã làm tốt công tác phòng chống dịch bệnh, được thế giới ca ngợi. Nhưng cuộc chiến này còn dài. Một tuần trở lại đây liên tục ghi nhận các ca mắc mới do lây nhiễm trong cộng đồng, sự tự tin sẽ là động lực để chúng ta có thêm "chiến thắng" thay vì sự chủ quan, mất cảnh giác để dịch bệnh bùng phát.
